معین الحق

بهار ، موسیقی و فرهنگ اهل بیت علیهم السلام

بهار است و فصل مسافرت

ما هم مثل خیلی های دیگر عازم سفر و دیدن اماکن تاریخی بودیم. متاسفانه در بسیاری از تفرج گاه ها و اماکن دیدنی انچنان صدای ازار دهنده موسیقی به گوش میرسید که از خیر دیدن انجا میگذشتیم و عطایش را به لقایش میبخشیدیم.

نه تنها الودگی صوتی ان ازار دهنده و گوش خراش بود بلکه عذاب وجدان و ناراحتی که انسان از شنیدن این اهنگ ها در دل انسان ایجاد میشود هم خود مصیبتی جداگانه محسوب میشد.

اولین علامت سوال این بود که  : ان بلیط فروش یا مغازه دار چطور حوصله میکند صبح تا شب در ان همه سر و صدا بنشیند و از ان موسیقی دلخراش لذت هم ببرد و لحظه ای هم حاضر به قطع ان و یا کم کردن صدای ان نباشد؟

علامت سوال دیگر هم اینکه : این صداهای گوشخراش چه تاثیری در جذب گردشگر یا لذت بردن انها از محیط دارد ؟  حافظیه باشد یا غار علیصدر یا حتی دکه های اغذیه فروشی توچال ، یا پل خواجو و سی و سه پل یا هر کجای دیگر ، ایا مردم برای شنیدن موسیقی به این اماکن امده اند ؟

اگر هم کسی اعتراض کند که این همه سر و صدای گوشخراش برای چیست با سوالی بی ربط و انحرافی پاسخ میدهند :

چرا با اختلاسها مبارزه نمیشود؟

و یا نهایتا میگوید :

پس چرا  وزرات ارشاد مجوز میدهد ؟

البته سوال دوم سوال درستی است و وزارت ارشاد هم باید جواب دهد اما مجوز وزارت ارشاد مجوز شرعی معصیت نیست. وانگهی که بسیاری از موسیقی هایی که پخش میشود از قبیل موسیقی های انور ابی بدون مجوز است و نه موسیقی وزارت ارشادی!

و سوال سومی که مهمتر از دو سوال قبل است این که : جواب خدا را چه میدهیم ؟ با اثرات موسیقی حرام در زندگی چه میکنیم ؟

با توجه به این پدیده غلط اجتماعی بد نیست نگاهی به روایات و اثرات غنا و موسیقی بپردازیم.

غنا و موسیقی چنانچه در استفتائات رهبر معظم انقلاب ذکر شده عبارت است از :

غنا یعنی ترجیع صدا به نحوی که مناسب با مجالس لهو باشد که از گناهان بوده و بر خواننده و شنونده حرام است. ولی موسیقی، نواختن آلات آن است که اگر به نحو معمول در مجالس لهو و گناه باشد، هم بر نوازنده و هم بر شنونده حرام است. و اگر به آن نحو نباشد، فی نفسه جائز است و اشکال ندارد.

 أجوبة الاستفتاءات(بالفارسیة) س 1137

مساله حرمت غنا هم چیزی نیست که که در بین فقهای گذشته و معاصر چندان جای شک و شبهه داشته باشد.

اما درباره تاثیرات غنا و موسیقی میتوان به برخی روایات اشاره کرد از جمله :

امام باقر علیه السلام میفرمایند :

الغِناءُ مِمّا وَعَدَاللهُ علیه النارَ و تلا هذه الآیة: و مِنَ الناس مَن یشتری لهوَ الحدیث لیُضِلَّ عن سبیل الله … (لقمان، ۶).

غنا و آوازه‎خوانی از جمله گناهانی است که خداوند برای آن وعده آتش داده است، سپس این آیه را تلاوت فرمود: «برخی از مردم کسانی هستند که سخن بیهوده را می‌خرند تا دیگران را از روی نادانی از راه خدا گمراه کنند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، برای آنان عذابی خوارکننده خواهد بود».

وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۲۲۶

امام صادق علیه السلام در حدیثی  سه اثر را برای غنا بیان فرموده اند :

بیتُ الغناء بیتٌ لا تُؤمَنُ فیه الفجیعةُ و لا تُجابُ فیه الدَّعوةُ و لا تَدخلُه الملائکة.

خانه‌ای که در آن غناء و ساز و آواز نواخته شود، از مصیبت‌ها و بلاهای دردناک ( و ناگهانی ) در امان نیست و دعا در آن خانه مستجاب نمی‌گردد و فرشتگان به آن خانه وارد نمی‌شوند

دعائم الاسلام، ج ۲، ص ۲۸۰

و نیز میفرمایند :

الغناءُ مجلسٌ لاینظر اللهُ اِلی اَهلهِ.

مجلس غناء مجلسی است که خدواند به اهل آن نظر (لطف و رحمت) نمی‌کند.

وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۲۸۸

و نیز میفرمایند :

الغناءُ یورث النفاقَ و یُعقِبُ الفقر.

پیامبر خدا صلی الله علیه و اله نیز در روایتی میفرمایند :

لا تَدخلُ الملائکةُ بیتاً فیه خَمرٌ أو دفٌّ أو طَنبُور أو نَردٌ و لا یُستجابُ دعاءُ هُم و تَرتفِع عَنهم البرکةُ.

فرشتگان وارد خانه‌ای که در آن شراب یا دایره یا طنبور (نوعی از آلات موسیقی) و یا نرد (نوعی وسیله قمار) باشد، نمی‌شوند و دعای اهل آن خانه مستجاب نمی‌گردد و برکت از آنان برداشته می‌شود.

مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۲۱۸

 و نیز میفرمایند :

اَربعٌ یُفسِدنَ القلبَ و یُنبتنَ النفاقَ فی القلب کما یُنبِتُ الماءَ الشجرَ؛ اِستماعُ اللَّهو و ….

چهار چیز است که قلب و روح را تباه و نفاق را در آن می‌رویاند، همچنان که آب، درخت را می‌رویاند؛ (یکی از آنها) گوش دادن به چیزهای لغو و بیهوده است.

بحار الانوار، ج ۷۹، ص ۲۵۲

و نیز میفرمایند :

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): الغناءُ رُقْیَةُ الزّنا.

غناء و آوازه خوانی، طلسم زناکاری است.

بحار الانوار، ج ۷۹، ص ۲۴۷

و نیز میفرمایند :

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): ثلاثٌ یَقسینَ القلبَ: اِستماعُ اللَّهو و ….

سه چیز باعث قساوت و سنگ دلی می‌گردد: (یکی از آنها) گوش دادن به چیزهای لغو و بیهوده است.

بحار الانوار، ج ۷۹، ص ۲۵۲

خلاصه اینکه : فقر ، نفاق ، قساوت دل ، عدم اجابت دعا ، عذاب الهی ، بی اعتنایی خداوند متعال ، بلاهای ناگهانی و ... از اثرات غنا و موسیقی حرام است.

ایا با این همه اثار عجیب و غریب موسیقی حرام و غنا  جا ندارد به خود بیاییم و به جای ترویج موسیقی حرام ، به روایات و فرهنگ اهل بیت علیهم السلام رجوع کنیم ؟ به راستی با این عملکرد های غلط میتوانیم خود را پیرو پیامبر و اهل بیت علیهم السلام بدانیم؟

مردم و دستگاههای فرهنگی چه میکنند ؟